Çiftçi borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin torba yasa teklifi, büyük tartışmalarla önceki gün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilerek, Genel Kurul’a sevk edildi.  CHP, çiftçi borçlarının faizinin silinmesi ve ana paranın 5 yıla bölünmesi için değişiklik önergesi verdi. Ancak bu önerge, AKP’li vekillerin oyları ile reddedildi.

CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun, “Çiftçilere dönük hizmet için kurulan Ziraat Bankası,  bir eli yağda bir eli baldaki futbol kulüplerinin borçlarını yüzde 8 ile yapılandırırken, çiftçi borçlarını yüzde 10 faizle yapılandıramaz!. Çiftçinin tüm faiz borcu silinerek, yeniden yapılandırmaya gidilmelidir. İnsaf!” dedi. Aygun,  çiftçi borçlarının faizlerinin silinmesini talep etti. CHP’nin bu yöndeki değişiklik önergesi, AKP’li vekillerin oyu ile reddedildi.

Sebze ve meyve fiyatlarındaki fahiş artış nedeniyle tanzim satış noktaları kurmak zorunda kalan AKP iktidarı, borcu katlanarak büyüyen ve adım adım üretimden çekilen çiftçileri üretimden tutmak için borç yapılandırmasına ilişkin düzenleme yaptı.

Bu düzenleme ile halen üretim yapmak koşulu ile Tarım Kredi Kooperatiflerinden kredi kullanan 54 bin 736 çiftçinin borcu yeniden yapılandırılacak. Borçlar, yüzde 15 faiz ile yapılandırılırken, bunun yüzde 5’ini Hazine üstlenecek, yüzde 10’luk kısmı çiftçi tarafından ödenecek. Yasanın yürürlüğe girmesinden önce borcu yapılandıranlar Ziraat Bankası’na veya Tarım Kredi Kooperatiflerine başvurarak, yeni düzenlemeden yararlanabilecekler.

CHP’nin çiftçi borcunun faiz bölümünün silinmesi ve ana paranın 5 yıllık taksitlere bölünmesini isteyen önergesi ise AKP’li vekillerce reddedildi.

“ÇİFTÇİ BORÇ ÇEVİREMEZ HALDE”

Komisyon toplantısında söz alan Ziraat Yüksek Mühendisi ve CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, “Bir eli yağda bir eli balda, trilyonluk transferler yapan ve batan futbol kulüplerinin borcunu yüzde 8 faiz ile yapılandırıp, 10 yıla bölüyorsunuz. Üstelik bunu çiftçiler için kurulan Ziraat Bankası kanalı ile yapıyorsunuz. Gıda güvenliğimizin teminatı olan çiftçilerimizin borucunu ise yüzde 10+5 ile yapılandırıyorsunuz. İnsaf!” dedi.

Aygun, çiftçinin artık hasat zamanı elde ettiği geliri ile geçinmek bir yana borcunu çeviremez hale geldiğini, bu yüzden adım adım tarım sektöründen çekildiğini belirterek, “Bakın çiftçi borcu 2002 yılında 530 milyon lira iken BDDK verilerine göre 2018 yılı sonunda bu rakam 101 milyar liraya fırlamıştır. Yani 16 yılda çiftçi borcu 190.5 kat artmıştır. Çiftçi kan ağlamakta, geçinemez haldedir” diye konuştu.

Çorum’dan Alim Gürsu adlı çiftçinin durumunu örnek gösteren Aygun, “Bu çiftçimiz, traktör almak için çektiği 50 bin TL tutarındaki kredi borcunu; şimdi traktörünü satarak dahi kapatamamaktadır. Çiftçimize 9 Ocak 2019 tarihinde yüzde 22 ile borç yapılandırması yapılmış, 23 bin liralık borcu, 49 bin liraya çıkarılmıştır. İnsaf! Bu çiftçi yaşamasın mı?” diye sordu.

“CENGİZ İNŞAATA NE YAPTIYSANIZ AYNISINI YAPIN!

2018 yılı içinde gübre fiyatlarında yüzde 130 artış yaşandığını kaydeden Aygun, “Çiftçinin yükü ağır! Girdi maliyetleri sürekli artıyor. Sizin hükümetinizin müteahhidi olan Cengiz İnşaat’ın vergi borçlarını nasıl sıfırladıysanız, çiftçinin faiz borcunu da silin. Bu konudaki değişiklik önergemize gelin sahip çıkın” çağrısı yaptı.

CHP Ankara Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, 2018 yılında iklim koşulları, ekonomik kriz, doların TL karşısında aşırı değer kazanmasına bağlı olarak ithal edilen mazot, ilaç, yem, tohum, gübre vb. tarım girdi fiyatlarındaki yüksek artışa işaret ederek, “Üreticimiz üretim yapamaz, kredilerini ödeyemez haldedir. Faizleri silip, ana borcu 5 takside bölelim” diye konuştu.

ÇİFTÇİ BORCU NE?

Çiftçinin devlete olan toplam borcu 101 milyar liraya ulaşmış durumdadır.  Ziraat Bankası’ndan kredi kullanıp icra takibine düşen borç miktarı ise 843 milyon lira düzeyinde bulunuyor. Komisyona katılan Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Fahrettin Poyraz’ın verdiği bilgiye göre; 31/12/2018 tarihi itibarıyla Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden kredi kullanan ve yasal takibe düşen 17 bin 721 çiftçimiz bulunuyor. Bunların borcu 436 milyon liraya ulaşmış durumda. Çeşitli afetler nedeniyle borcu ertelenen 35 bin çiftçinin borç miktarı da 910 milyon lira tutarında bulunuyor. Bu rakamlara göre, Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden kredi kullanan 54 bin 736 ortağın toplamı 1 milyar 410 milyon lirayı bulan borcu yeniden yapılandırma kapsamına girecek.

En borçlu il çiftçileri Kayseri, Ankara, İzmir ve Konya’da

Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Fahrettin Poyraz’ın verdiği bilgiye göre, tarım krediye borcu olan illerin sıralaması şöyle:

“Borcun 160 milyon lirası Ankara bölgede, 112 milyon lirası Balıkesir bölgede, 150 milyon lirası İzmir bölgede, 176 milyon lirası Kayseri bölgede, 138 milyon lirası Konya bölgede, 108 milyon lirası Kütahya bölgede, 77 milyon lirası Malatya bölgede, 77 milyon lirası Erzurum bölgede, 67 milyon lirası Mersin bölgede, 37 milyon lirası Sakarya bölgede, 84 milyon lirası Samsun bölgede, 66 milyon lirası Sivas bölgede, 27 milyon lirası Urfa bölgede, 48 milyon lirası Tekirdağ bölgede, 30 milyon lirası Trabzon bölgede, 19 milyon lirası Antalya bölgede, 40 milyon lirası Gaziantep bölgede bulunuyor.”