İnsanlarda en sık görülen kanser türüdür.Tüm kanser vakalarının yaklaşık yarısını cilt kanserleri oluşturur.En çok görülen kanser türü olmasına rağmen kansere bağlı ölümlerin en az nedenidir.Erken tanı hayat kurtarıcıdır.

CİLT KANSERİNİ ARTTIRAN FAKTÖRLER NELERDİR?

-Güneşe aşırı mağruz kalma ve yapay ışıklara aşırı maruziyet.

-Katran,zift,arsenik,böcek ilacı yapımında kullanılan ağır metaller,parafin benzeri yağlar gibi kimyasal kanserojen maddelere uzun süre mağruz kalma.

-Ciltlerinde kolayca çillenme olanlar,çok sayıda çil olanlar.

-Uzun yıllar iyileşmeden kalan açık yaralar.

-Çok fazla sayıda “ben”i olanlar ve bunların değişik şekil,renk ve boyutta olması.

-Açık beyaz tenliler,ailesinde cilt kanseri hikayesi bulunanlar.

-Bağışıklık sistemi düşük olanlar.

-Açık havada çalışmak ve eğlenmek için çok fazla zaman geçirenler.

-Cilde radyoaktif ışın (radyoterapi) uygulanması cildin tekrar eden mikro yaralanmalara mağruz kalması gibi nedenlerle cilt kanseri gelişebilir.

Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür.HPV tipi virüsler genital siğillere neden olarak bu bölgelerde cilt kanseri riskini arttırırlar.Ayrıca yapay bronzlaşma (solaryum) da riski arttırır.

CİLT KANSERİ ÇEŞİTLERİ

Derinin en üst tabakasından kaynaklananlar ve daha altta deriye renk veren melanosit denen hücrelerden kaynaklananlar olarak ayrılabilir. Melanomlar erkeklerde gövdede kadınlarda da bacaklarda daha sıktır. Boyun ve yüz de yaygın olarak görülen diğer bölgelerdir.Ayrıca aknik keratoz denen kansere ilerleyebilen bir cilt değişikliği daha vardır.Ten renginde veya pembe beyaz pütürlü yüzeyli kabalaşmalardır.Ayrıca alt dudakta olan kremlerle geçmeyen çatlama ve soyulmalar aknik keratozun bulgularından biridir.Cilt kanserleri ancak çok büyük boyutlara ulaştığında kanama ve ağrıya neden olabilir.

CİLT KANSERİNDEN NASIL KORUNALIM?

Saat 10:00-16:00 arasında güneşe mağruz kalmamak,uygun şapka,gözlük ve yüksek korumalı koruyucu krem kullanımı(en az 50 faktörlü).Ayrıca denizden çıkınca t-shırt ile güneşlenmek gibi önlemler alınmalı.Ailesinde cilt kanseri olanlar ve daha önce kendisi geçirenler düzenli olarak doktor takibinde olmalıdır.Çocuklar bu konuda daha hassastır.Ailenin hem koruma yapması ve hem de nasıl korunacağını çocuğa öğretmesi gerekir.

Cilt kanseri tanısında,ciltteki renk,biçim ve yapı değişiklikleri şişlik ve ciltteki lekeler doktor tarafından dikkatle muayene edilmelidir.Gerekli vakalarda biyopsi planlanır.Tedavi de kanserin türüne göre uygun vakada krioterapi diğer vakalarda cerrahi çıkarım yapılır.

Sağlıklı günler dileriz.

Uzm. Dr. Züleyha Yaman Büyükadalı

                                                                                                          Dermatoloji Uzmanı